अध्याय सत्रह / Chapter Seventeen
बिना श्लोक केवल हिंदी अर्थ
।17.1। अर्जुन ने कहा - हे कृष्ण, जो शास्त्रविधि का त्याग करके श्रद्धापूर्वक पूजन करते हैं, उनकी निष्ठा कौन सी है - सत्त्व, रज, अथवा तम |
।17.2। श्री भगवान् बोले - मनुष्यों की वह स्वभाव से उत्पन्न हुई श्रद्धा सात्त्विकी तथा राजसी और तामसी -तीन तरह की होती है, उसको तुम सुनो।
।17.3। हे अर्जुन, सभी की श्रद्धा अन्तःकरण के अनुरूप होती है। सब मनुष्य श्रद्धामय है। इसलिये जो जैसी श्रद्धावाला है, वह वैसा ही है |
।17.4। सात्त्विक मनुष्य देवताओं को पूजते हैं, राजस मनुष्य यक्षों और राक्षसों को और तामस मनुष्य प्रेतों और भूतगणों को पूजते हैं |
।17.5। जो लोग शास्त्रविधि से रहित घोर तप करते हैं तथा दम्भ, अहंकार, काम, राग और बल से भी युक्त होते हैं |
।17.6। और इन्द्रिय समुदाय को तथा अन्तःकरण में स्थित मुझ को भी कष्ट पहुँचाने वाले जो अविवेकी लोग हैं, उन्हें तुम आसुरी स्वभाव वाले जानो।
।17.7। भोजन भी सब को (अपनी प्रकृति के अनुसार) तीन प्रकार का प्रिय है, उसी प्रकार यज्ञ, तप और दान भी तीन प्रकार के हैं, उनके भेद को तुम मुझसे सुनो।
।17.8। आयु, सत्त्व, बल, आरोग्य, सुख और प्रीति को बढ़ाने वाले एवं रसयुक्त, चिकने, स्थिर तथा मन को प्रसन्न करने वाले आहार सात्त्विक पुरुषों को प्रिय है |
।17.9। कड़वे, खट्टे, लवणयुक्त, अति उष्ण, तीखे, रूखे, दाहकारक, दुख, शोक और रोग उत्पन्न कारक भोज्य पदार्थ राजस पुरुष को प्रिय होते हैं |
।17.10। जो भोजन अधपका, रसरहित, दुर्गन्धित, बासी, उच्छिष्ट तथा अपवित्र है, वह तामस को प्रिय है |
।17.11। यज्ञ करना कर्तव्य है - इस तरह मन को समाधान करके फलेच्छारहित, जो शास्त्र विधि से नियत यज्ञ किया जाता है, वह सात्त्विक है |
।17.12। हे अर्जुन, जो यज्ञ दम्भ के लिए तथा फल की आकांक्षा रख कर किया जाता है, उस यज्ञ को तुम राजस समझो |
।17.13। शास्त्रविधि से हीन, अन्नदान से रहित, बिना मन्त्रों के, बिना दक्षिणा के और बिना श्रद्धा के किए जाने वाले यज्ञ को तामस यज्ञ कहते हैं |
।17.14। देवता, ब्राह्मण, गुरु और ज्ञानीजनों का पूजन, शुद्धि, सरलता, ब्रह्मचर्य और अहिंसा- यह शरीर सम्बन्धी तप कहा जाता है |
।17.15। उद्वेग न करने वाला, सत्य, प्रिय, हितकारक भाषण तथा स्वाध्याय और अभ्यास करना, यह वाणीसम्बन्धी तप कहा जाता है।
।17.16। मन की प्रसन्नता, शान्तभाव, मौन आत्मसंयम और अन्तकरण की शुद्धि, इस प्रकार यह मन सम्बन्धी तप कहा जाता है |
।17.17। फल की आकांक्षा न रखने वाले पुरुषों के द्वारा परम श्रद्धा से त्रिविध तप किया जाता है, उस को सात्त्विक कहते हैं |
।17.18। जो तप अपने सत्कार, मान और पूजा के लिए अथवा केवल पाखण्ड से ही किया जाता है, वह अनिश्चित और क्षणिक तप, राजस कहा गया है |
।17.19। जो तप मूढ़तापूर्वक हठ से अपने को पीड़ा देकर अथवा दूसरों को कष्ट देने के लिये किया जाता है, वह तामस कहा गया है |
।17.20। कर्तव्य भाव से जो दान योग्य देश, काल में, योग्य पात्र को बिना प्रत्युपकार की अपेक्षा दिया जाता है, वह दान सात्त्विक माना गया है।
।17.21। और जो दान क्लेशपूर्वक तथा प्रत्युपकार के उद्देश्य से अथवा फल की कामना रखकर दिया जाता हैं, वह दान राजस माना गया है |
।17.22। जो दान बिना सत्कार के तथा तिरस्कारपूर्वक, अयोग्य देश और काल में कुपात्र को दिया जाता है, वह दान तामस कहा गया है।
।17.23। ॐ, तत्, सत्-ऐसे यह तीन प्रकार का ब्रह्म का नाम निर्देश किया गया है, उसी से सृष्टि के आदिकाल में ब्राह्मण और वेद तथा यज्ञादि रचे गए |
।17.24। इसलिए वैदिक सिद्धान्तों को मानने वाले की शास्त्र प्रतिपादित यज्ञ दान और तप की क्रियायें सदैव ओंकार के उच्चारण के साथ प्रारम्भ होती हैं |
।17.25। तत् शब्द का उच्चारण कर, फल की इच्छा नहीं रखते हुए, मुक्ति चाहने वाले यज्ञ, तप, दान आदि विविध कर्म करते हैं |
।17.26। हे अर्जुन, सत्य भाव व साधुभाव में सत् शब्द का प्रयोग किया जाता है, और श्रेष्ठ शुभ कर्म में सत् शब्द प्रयुक्त होता है |
।17.27। यज्ञ, तप और दान में जो स्थिति है, वह भी सत्, ऐसे कही जाती है और उस के निमित्त किया जाने वाला कर्म भी सत् कहा जाता है |
।17.28| हे अर्जुन, जो यज्ञ, दान, तप और अन्य कर्म अश्रद्धापूर्वक किया जाता है, वह असत् कहा जाता है वह न इस लोक में और न मरण के पश्चात् फलता है |
ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬਿਨਾ ਸਿਰਫ ਪੰਜਾਬੀ ਅਰਥ
।17.1। ਅਰਜੁਨ ਨੇ ਕਿਹਾ - ਹੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ, ਜੋ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਧੀ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਕੇ ਸ਼ਰੱਧਾ ਨਾਲ ਪੂਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਠਾ ਕਿਹੜੀ ਹੈ - ਸਤ, ਰਜ, ਅਤੇ ਤਮ |
।17.2। ਸ਼੍ਰੀ ਭਗਵਾਨ ਬੋਲੇ - ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਉਹ ਸੁਭਾਅ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸ਼ਰਧਾ ਸਾਤਵਿਕੀ, ਰਾਜਸੀ ਅਤੇ ਤਾਮਸੀ - ਤਿੰਨ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਤੂੰ ਸੁਣ।
।17.3। ਹੇ ਅਰਜੁਨ, ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਰਧਾ ਮਨ ਦੇ ਭਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਸਬ ਮਨੁੱਖ ਸ਼ਰੱਧਾਮਈ ਹੈ । ਇਸਲਈ ਜੋ ਜਿਸ ਸ਼ਰੱਧਾ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਹੀ ਹੈ |
।17.4। ਸਾਤਵਿਕ ਮਨੁੱਖ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਜਦੇ ਹਨ, ਰਾਜਸ ਮਨੁੱਖ ਯਕਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਰਾਕਸ਼ਸਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਤਾਮਸ ਮਨੁੱਖ ਪ੍ਰੇਤਾਂ ਅਤੇ ਭੂਤਗਣਾਂ ਨੂੰ ਪੂਜਦੇ ਹਨ |
।17.5। ਜੋ ਲੋਕ ਸ਼ਾਸਤਰਵਿਧੀ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਘੋਰ ਤਪ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੰਭ, ਹੈਂਕੜ, ਕਾਮ, ਰਾਗ ਅਤੇ ਜੋਰ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹਨ |
।17.6। ਅਤੇ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਸਥਿਤ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਕਸ਼ਟ ਪਹੁੰਚਾਣ ਵਾਲੇ ਜੋ ਮੂਰਖ ਲੋਕ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੂੰ ਰਾਖ਼ਸ਼ੀ ਸੁਭਾਅ ਵਾਲੇ ਜਾਣ ।
।17.7। ਭੋਜਨ ਵੀ ਸਭ ਨੂੰ ( ਆਪਣੀ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ) ਤਿੰਨ ਤਰਾੰ ਦਾ ਪਿਆਰਾ ਹੈ, ਉਸੀ ਤਰਾੰ ਯੱਗ, ਤਪ ਅਤੇ ਦਾਨ ਵੀ ਤਿੰਨ ਤਰਾੰ ਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੇਦ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਸੁਣ।
।17.8। ਉਮਰ, ਸੱਤਵ, ਜੋਰ, ਤੰਦਰੁਸਤੀ, ਸੁਖ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਰਸ ਭਰੇ, ਚਿਕਨੇ, ਸਥਿਰ ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਣ ਵਾਲਾ ਖਾਣਾ ਸਾਤਵਿਕ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰਾ ਹੈ |
।17.9। ਕੌੜੇ, ਖੱਟੇ, ਲੂਣ ਨਾਲ ਭਰੇ, ਬਹੁਤ ਗਰਮ, ਤਿੱਖੇ, ਰੁੱਖੇ, ਦਾਹਕਾਰਕ, ਦੁੱਖ, ਸੋਗ ਅਤੇ ਰੋਗ ਪੈਦਾ ਕਰਣ ਵਾਲੇ, ਖਾਣ ਯੋਗ ਪਦਾਰਥ ਰਾਜਸ ਪੁਰਖ ਨੂੰ ਪਿਆਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ |
।17.10। ਜੋ ਭੋਜਨ ਅੱਧ ਪੱਕਿਆ, ਰਸਰਹਿਤ, ਦੁਰਗੰਧਿਤ, ਬਾਸੀ, ਕਿਸੇ ਦਾ ਛੱਡਿਆ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਅਪਵਿਤ੍ਰ ਹੈ, ਉਹ ਤਾਮਸ ਨੂੰ ਪਿਆਰਾ ਹੈ |
।17.11। ਯੱਗ ਕਰਣਾ ਕਰਤੱਵ ਹੈ - ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਨ ਨੂੰ ਸਮਝਾ ਕੇ ਫਲ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰਹਿਤ, ਜੋ ਸ਼ਾਸਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਿਅਤ ਯੱਗ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਾਤਵਿਕ ਹੈ |
।17.12। ਹੇ ਅਰਜੁਨ, ਜੋ ਯੱਗ ਦੰਭ ਲਈ ਅਤੇ ਫਲ ਦੀ ਆਕਾਂਕਸ਼ਾ ਰੱਖ ਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਯੱਗ ਨੂੰ ਤੂੰ ਰਾਜਸ ਸਮੱਝ |
।17.13। ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਧੀ ਤੋਂ ਹੀਨ, ਅੰਨਦਾਨ ਤੋਂ ਰਹਿਤ, ਬਿਨਾਂ ਮੰਤਰਾਂ ਦੇ, ਬਿਨਾਂ ਦਕਸ਼ਿਣਾ ਦੇ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਰਧਾ ਦੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਯੱਗ ਨੂੰ ਤਾਮਸ ਯੱਗ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ |
।17.14। ਦੇਵਤਾ, ਬਾਹਮਣ, ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਗਿਆਨੀ ਜਨਾਂ ਦਾ ਪੂਜਨ, ਸ਼ੁੱਧੀ, ਸਰਲਤਾ, ਬ੍ਰਹਮਚਰਿਅ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ - ਇਹ ਸਰੀਰ ਸੰਬੰਧੀ ਤਪ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
।17.15। ਉਤੇਜਿਤ ਨਾਂ ਕਰਣ ਵਾਲਾ, ਸੱਚ, ਪਿਆਰਾ, ਹਿਤਕਾਰਕ ਭਾਸ਼ਣ, ਸਵਾਧਿਆਏ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਕਰਣਾ, ਇਹ ਵਾਣੀ ਸੰਬੰਧੀ ਤਪ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
।17.16। ਮਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ, ਸ਼ਾਂਤ ਭਾਵ, ਚੁੱਪ ਰਹਿ ਕੇ ਆਤਮਸੰਜਮ ਅਤੇ ਅੰਤਕਰਣ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧੀ, ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਇਹ ਮਨ ਸੰਬੰਧੀ ਤਪ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
।17.17। ਫਲ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਾਂ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਪਰਮ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਉੱਪਰ ਦੱਸਿਆ ਤਿੰਨ ਤਰਾੰ ਦਾ ਤਪ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਤਵਿਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ |
।17.18। ਜੋ ਤਪ ਆਪਣੇ ਆਦਰ, ਮਾਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਲਈ ਅਤੇ ਕੇਵਲ ਪਾਖੰਡ ਨਾਲ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਅਤੇ ਅਸਥਾਈ ਤਪ, ਰਾਜਸ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ |
।17.19। ਜੋ ਤਪ ਮੂਰਖਤਾ ਅਤੇ ਹਠ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੀਡ਼ਾ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕਸ਼ਟ ਦੇਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਤਾਮਸ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ |
।17.20। ਕਰਤੱਵ ਭਾਵ ਨਾਲ ਜੋ ਦਾਨ ਯੋਗ ਦੇਸ਼, ਠੀਕ ਸਮੇਂ, ਲਾਇਕ ਪਾਤਰ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਪ੍ਰਤਿਉਪਕਾਰ ਦੀ ਆਸ਼ਾ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਦਾਨ ਸਾਤਵਿਕ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ।
।17.21। ਅਤੇ ਜੋ ਦਾਨ ਕਲੇਸ਼ ਨਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਉਪਕਾਰ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਅਤੇ ਫਲ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਰੱਖ ਕੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹਨ, ਉਹ ਦਾਨ ਰਾਜਸ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ |
।17.22। ਜੋ ਦਾਨ ਬਿਨਾਂ ਆਦਰ ਅਤੇ ਇੱਜਤ ਨਾਲ, ਗਲਤ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਕੁਪਾਤਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਦਾਨ ਤਾਮਸ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ।
।17.23। ਓਮ, ਤਤ, ਸਤ - ਇਹ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਬ੍ਰਹਮ ਦਾ ਨਾਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਸੀ ਤੋਂ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟਿ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਵਕਤ ਵਿੱਚ ਬਾਹਮਣ, ਵੇਦ ਅਤੇ ਯਗੱ ਆਦਿ ਰਚੇ ਗਏ |
।17.24। ਇਸ ਲਈ ਵੈਦਿਕ ਸਿੱਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਦੱਸੀਆਂ, ਯੱਗ ਦਾਨ ਅਤੇ ਤਪ ਦੀਆਂ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਓਂਕਾਰ ਦੇ ਉਚਾਰਣ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ |
।17.25। ਤਤ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਉਚਾਰਣ ਕਰ, ਫਲ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਾਂ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਮੁਕਤੀ ਲੋਚਣ ਵਾਲੇ ਯੱਗ, ਤਪ, ਦਾਨ ਆਦਿ ਵਿਵਿਧ ਕਰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ |
।17.26। ਹੇ ਅਰਜੁਨ, ਸੱਚ ਭਾਵ ਅਤੇ ਸਾਧੁ ਭਾਵ ਵਿੱਚ ਸਤ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸ੍ਰੇਸ਼ਟ ਸ਼ੁਭ ਕਰਮ ਵਿੱਚ ਸਤ ਸ਼ਬਦ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ |
।17.27। ਯੱਗ, ਤਪ ਅਤੇ ਦਾਨ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਥਿਤੀ ਹੈ, ਉਹ ਵੀ ਸਤ ਕਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਮਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕਰਮ ਵੀ ਸਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ |
।17.28| ਹੇ ਅਰਜੁਨ, ਜੋ ਯੱਗ, ਦਾਨ, ਤਪ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਰਮ ਅਸ਼ਰੱਧਾ ਪੂਰਵਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਅਸਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਨਾਂ ਇਸ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਨਾਂ ਮਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਫਲਦਾ ਹੈ |
English Translation of Chapter 17 without Verses
।17.1। Arjuna said, O Krishna, What is the type of faith of those who worship with reverence, Are they in goodness, passion or ignorance?
।17.2। Krishna said, Humans have three kinds of faith based on their nature; These are Goodness, Passion and ignorance; Hear about these from me.
।17.3। The faith of every man conforms to his nature. By nature every human is full of faith. He is in fact what his faith makes him.
।17.4। Men in the mode of goodness worship demigods, those in the mode of passion worship the demons and those in the mode of passion worship spirits and ghosts.
।17.5। Those who practise austerities not commanded by scriptures, who are possessed of hypocrisy, egotism, lust, attachment and strength.
।17.6। Torturing all the elements in the body and Me also, Who dwell in the body, know these Senseless people to be of demonical resolves.
।17.7। All have their different liking for Food, is of three kinds; and so also are sacrifices, austerity and charity. Listen to this distinction of them.
।17.8। Foods dear to those in the mode of goodness increase the duration of life, purify one’s existence and give strength, health, happiness and satisfaction. Such foods are juicy, fatty, wholesome, and pleasing to the heart.
।17.9। Foods that are bitter, sour, salty, very hot, pungent, dry and burning, and which produce pain, sorrow and disease, are dear to those in mode of passion.
।17.10। That which is stale, tasteless, putrid, rotten, refuse and impure, is the food liked by those in the mode of ignorance.
।17.11। Of sacrifices, the sacrifice performed according to the directions of scripture, as a matter of duty, by those who desire no reward, is of the nature of goodness.
।17.12। O Arjuna, Sacrifice which is performed for the sake of material benefits, or for pride is considered in the category of passion mode.
।17.13। That sacrifice is Tamasic which is contrary to the ordinances of the scriptures, which is devoid of food-distribution, Mantras, gifts and faith.
।17.14। Worship of the gods, the Brahmanas, the teachers and the wise, cleanliness, simplicity, celibacy and nonviolence are called the austerities of the body.
।17.15। The unoffending speech which is true, pleasant and beneficial; and self-study and regular practice - all this is said to be an austerity by the speech-sense.
।17.16। And happiness of mind, simplicity, quiet self-control and inner purity are the austerities of the mind.
।17.17। When that threefold austerity is undertaken with supreme faith by people who do not hanker after results, is born of sattva.
।17.18। The austerity that is practised for gaining respect, honour and reverence and with sheer showing-that unstable and impermanent austerity is called Rajas.
।17.19। Penance performed out of foolishness, with self-torture or to injure others, is said to be in the mode of ignorance.
।17.20। Charity given out of duty, without expectation of return, at the proper time and place, and to a worthy person is considered to be in the mode of goodness.
।17.21। But charity performed with the expectation of some return, or with a desire for fruits, or in a grudging mood, is in the mode of passion.
।17.22। And charity performed at an impure place, at an improper time, to unworthy persons in an insulting maner and without proper respect is said to be in the mode of ignorance.
।17.23। The three words om tat sat are used to indicate the Supreme Truth, which also created brahmanas, scriptures and sacrifices at the start of the existence.
।17.24। Therefore, transcendentalists undertaking performances of sacrifice, charity and penance in accordance with scriptural regulations begin always with om.
।17.25। Those who desire deliverance begin their acts of sacrifice, austerity or gift with the word Tat (Yours), without thought of reward.
।17.26। O Arjuna, Sat Word is used for truth and goodness and it is also used in all pure, good and auspicious acts.
।17.27। Steadfastness in sacrifice, austerity and gift, is also called 'Sat' and also action in connection with these for the sake of the Supreme is called 'Sat'.
।17.28| O Arjuna, Anything done as sacrifice, charity or penance without faith in the Supreme is impermanent. It is called unreal and is useless both in this life and the next.
ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्री कृष्णार्जुनसंवादे श्रद्धात्रयविभागयोगो नाम सप्तदशोऽध्याय : ॥17.1-17.28॥
Completed by 8th June, 2016 (28 days)
किसी भी त्रुटि को सुधारने के लिए, सुझाव, जिज्ञासा, प्रतिक्रिया, टिप्पणी, आलोचना आदि deep108@yahoo.com पर ई-मेल करें।
Please send email to deep108@yahoo.com for Any corrections, discussion, doubts, suggestions, comments and feedback.
ਗਲਤੀ ਸੁਧਾਰਣ ਲਈ, ਆਲੋਚਨਾ, ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਯਾ, ਟਿੱਪਣੀ, ਸੁਝਾਵ ਅਤੇ ਸ਼ੰਕਾ ਆਦਿ ਲਈ deep108@yahoo.com ਤੇ ਈ-ਮੇਲ ਕਰੋ।